Przepisy ustawy o PIT i ustawy o CIT zawierają zamknięty katalog kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu, w ramach ulgi B+R, od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Wśród tych kosztów znajdują się między innymi ponoszone przez podatnika wydatki na wykorzystywany sprzęt.
Ulga B+R
Ulga B+R to instrument, który pozwala przedsiębiorcom prowadzącym działalność badawczo-rozwojową na korzystanie z preferencji podatkowych w PIT (w przypadku podatników PIT) lub CIT (w przypadku podatników CIT).
O tym, co należy rozumieć pod pojęciem działalności badawczo-rozwojowej oraz o warunkach pozwalających na skorzystanie z ulgi można przeczytać w odpowiedziach na pytania: Czym jest działalność badawczo-rozwojowa? oraz Kto może skorzystać z ulgi badawczo-rozwojowej?
Powtórne odliczenie kosztów od podstawy opodatkowania
Ustawodawca wprowadził zamknięty katalog kosztów kwalifikowanych, które podlegają powtórnemu odliczeniu od podstawy opodatkowania, o czym więcej można przeczytać w artykule Koszty w ramach ulgi badawczo-rozwojowej – co można odliczyć?
Wśród kosztów podlegających odliczeniu, ustawodawca wskazał wydatki ponoszone przez podatników na wykorzystywany w działalności badawczo-rozwojowej sprzęt, tj.:
- dokonane w danym roku, zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych,
- nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego,
- odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej oraz nabycie usługi wykorzystywania takiej aparatury.
Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych
W pierwszej kolejności należy wskazać, że powtórnemu odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegają, dokonane w trakcie roku podatkowego, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych, budowli, budynków i lokali.
Przykładowo, odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegać będą więc odpisy amortyzacyjne od sprzętu komputerowego, licencji na narzędzia programistyczne oraz oprogramowania.
Wydatki na nabycie sprzętu niebędącego środkami trwałymi
Z uwagi na zgłaszane przez podatników wątpliwości, od 2018 r. ustawodawca rozszerzył katalog kosztów kwalifikowanych o koszty nabycia sprzętu wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności B+R, a który to sprzęt nie stanowi środków trwałych.
Jeżeli więc wykorzystywany sprzęt nie został przez podatnika zaliczony do środków trwałych (na przykład z uwagi na przewidywany okres ich używania), podatnik może odliczyć od podstawy opodatkowania poniesione w danym roku podatkowym wydatki na jego nabycie.
Warunkiem jest, aby sprzęt był wykorzystywany bezpośrednio w prowadzonej działalności gospodarczej, a dodatkowo, aby miał charakter sprzętu specjalistycznego.
Ustawodawca wskazuje, że takim sprzętem specjalistycznym będą w szczególności wykorzystywane naczynia i przybory laboratoryjne oraz urządzenia pomiarowe.
Korzystanie z aparatury naukowo-badawczej niebędącej własnością podatnika
Nierzadko zdarza się, że podatnicy wykorzystują w prowadzonej działalności gospodarczej sprzęt niebędący ich własnością, a co za tym idzie – nie ponoszą wydatków na ich nabycie i nie dokonują odpisów amortyzacyjnych (za wyjątkiem sprzętu używanego na podstawie leasingu finansowego).
W katalogu kosztów kwalifikowanych znajdują się więc też wydatki ponoszone na odpłatne używanie oraz wydatki na nabycie usługi wykorzystywania takiego sprzętu.
Odliczenie wydatków od podstawy opodatkowana ograniczone jest jednak do sprzętu wykorzystywanego wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej. Dodatkowo korzystanie ze sprzętu lub zakup usługi wykorzystywania sprzętu nie może wynikać z umowy zawartej z podmiotem powiązanym.
Ostatnim z ograniczeń jest, aby sprzęt był aparaturą naukowo-badawczą. W świetle wyjaśnień GUS aparatura naukowo badawcza to zestawy urządzeń badawczych, pomiarowych lub laboratoryjnych o małym stopniu uniwersalności i wysokich parametrach technicznych.
Konieczna indywidualna analiza
Ponieważ definicja działalności B+R jest szeroka i podatnicy mogą ją prowadzić różnym zakresie, uznanie w danej branży ponoszonych wydatków za te mające charakter kosztu kwalifikowanego wymaga indywidualnej oceny podatnika. Często ta ocena poprzedzona jest uzyskaniem odpowiedniej opinii prawnej czy indywidualnej interpretacji podatkowej.
Inny rodzaj sprzętu będzie bowiem wykorzystywany w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej na przykład w zakresie produkcji gier komputerowych na przeglądarki internetowe oraz urządzenia mobilne a inny w zakresie wydobycia rud miedzi i produkcji z tych rud metali.
Maria Ratajczyk