Ulga badawczo-rozwojowa oraz IP BOX – jakie dają korzyści? 18 stycznia 2025

Jak zapłacić niższy podatek w całkowicie legalny sposób? To proste. Wystarczy skorzystać z ulg podatkowych: ulgi na działalność badawczo-rozwojową oraz rozliczenia dochodów według preferencyjnej stawki 5% (IP BOX). Sprawdź, na jakie korzyści możesz liczyć. 

Dlaczego warto pomyśleć o ulgach dla działalności innowacyjnej? 

Każdy biznes musi ewoluować, aby nie pozostać w tyle za swoimi rywalami. Przedsiębiorstwa, które nie inwestują w nowości lub ulepszenia produktów i usług, nie modernizują swoich linii produkcyjnych, procesów sprzedaży, zarządzania czy działań marketingowych, często są skazane na porażkę. Wzrost gospodarczy wymaga poniesienia kosztów, które – po spełnieniu pewnych kryteriów – uprawniają do korzystania z ulgi B+R. Jeśli prowadzone prace B+R przełożą się na dodatkowe dochody, prawdopodobnie umożliwi to skorzystanie z obniżonej stawki w ramach tzw. IP BOX. 

Przeczytaj nasz artykuł Działalność badawczo-rozwojowa – czym jest? i dowiedz się, czy w Twojej firmie jest prowadzona działalność B+R.  

Korzystanie z ulg podatkowych jest strategią biznesową, która nie wymaga radykalnych zmian w funkcjonowaniu firmy, wiąże się z jedynie z koniecznością spełnienia pewnych wymogów ewidencyjnych. Przedsiębiorstwo przeważnie i tak poniesie określone koszty na działalność innowacyjną niezależnie od skorzystania z ulg podatkowych. W niektórych przypadkach prawo do skorzystania z ulg może jednak wpłynąć na kształt prowadzonej działalności innowacyjnej.   

Ulga badawczo-rozwojowa, czyli podwójne odliczenie kosztów 

Przedsiębiorcy prowadzący działalność badawczo-rozwojową mogą dwukrotnie odliczyć koszty ponoszone z tego tytułu. Pierwszy raz w sposób standardowy, czyli jako koszty uzyskania przychodów, a drugi raz w postaci ulgi B+R, czyli odliczenia kosztów kwalifikowanych od podstawy opodatkowania.  

W ramach ulgi B+R możliwe jest odliczenie tylko tych kosztów, które zostały wskazane wprost w przepisach. Są to koszty: 

  • wynagrodzeń (z tytułu umów o pracę, umów zlecenia i o dzieło) – w podwójnej wysokości, 
  • nabycia materiałów i surowców, 
  • ekspertyz, opinii i usług doradczych od określonych podmiotów, 
  • patentów, wzorów przemysłowych, wzorów użytkowych, 
  • nabycia sprzętu specjalistycznego (niebędącego środkami trwałymi), 
  • nabycia lub korzystania z aparatury naukowo-badawczej, 
  • a także odpisy amortyzacyjne. 

Szerzej to zagadnienie opisujemy w artykule Koszty w ramach ulgi badawczo-rozwojowej – co można odliczyć?

Dzięki tej uldze przedsiębiorcy mogą zaoszczędzić w przybliżeniu taką część kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową, która odpowiada stosowanej przez nich stawce podatku, np. przedsiębiorcy na podatku liniowym zaoszczędzą dodatkowo około 19% kosztów, a spółki CIT mające prawo do preferencyjnej stawki podatku – dodatkowo ok. 9% kosztów. 

Przykład: 

 
Przychód podatnika: 10 mln zł 
Koszty uzyskania przychodów: 5 mln zł 
(w tym koszty działalności badawczo-rozwojowej – 2 mln zł) 
Dochód: 5 mln zł 
 

Podatek (bez ulgi, według stawki 19%): 950.000 zł 
Podatek (z ulgą B+R): 5 mln – 2 mln = 3 mln * 19% = 570.000 zł 

 
Korzyść z ulgi: 380.000 zł 

Przykład: 

Załóżmy, że koszty prac B+R zostały poniesione na wynagrodzenia pracowników oraz zleceniobiorców. 

Przychód podatnika: 10 mln zł 
Koszty uzyskania przychodów: 5 mln zł 
(w tym koszty wynagrodzeń pracowników B+R  – 2 mln zł * 200% = 4 mln zł) 
Dochód: 5 mln zł 
 

Podatek (bez ulgi, według stawki 19%): 950.000 zł 
Podatek (z ulgą B+R): 5 mln – 4 mln = 1 mln * 19% = 190.000 zł 

 
Korzyść z ulgi: 760.000 zł 

5% CIT/PIT, czyli niższe opodatkowanie dochodów z innowacji 

Działalność badawczo-rozwojowa nie jest wyłącznie źródłem dodatkowych kosztów. Jej celem jest wypracowanie innowacyjnych rozwiązań, które bardzo często w perspektywie kilku lat przynoszą znaczące dochody. Jeżeli dochody te są związane z tzw. kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej, możliwe jest opodatkowanie tych zysków preferencyjną stawką podatkową równą 5% w ramach tzw. IP BOX (Innovation Box). 

Kwalifikowanymi prawami uprawniającymi do skorzystania z ulgi są przede wszystkim: 

  • patent, 
  • autorskie prawo do programu komputerowego, 
  • prawo ochronne na wzór użytkowy, 
  • prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, 
  • prawo z rejestracji topografii układu scalonego. 

Warunkiem skorzystania z preferencyjnej stawki podatkowej jest odpowiednie prowadzenie ewidencji rachunkowej. Jest to związane z pewnym nakładem pracy w pierwszym roku, co może niektórych zniechęcić do tej preferencji, ale warto pamiętać, że wysiłek ten zwróci się w kolejnych latach, ponieważ ze stawki 5% można korzystać tak długo, jak długo przysługuje prawna ochrona własności intelektualnej. 

W zależności od rodzaju prowadzonej działalności, a tym samym od źródła dochodów, stawką preferencyjną może być opodatkowany albo cały osiągany przez podatnika dochód, albo pewna jego część.  

Przykład: 

 
Przychód podatnika: 10 mln zł 
Koszty uzyskania przychodów: 5 mln zł 
Dochód: 5 mln zł 
 

Podatek (bez ulgi, według stawki 19%): 950.000 zł 
Podatek z rozliczeniem IP BOX (według stawki 5%): 250.000 zł 

 
Korzyść z ulgi: 700.000 zł 

Przykład: 

Załóżmy, że połowa dochodu jest osiągana z wytworzonych IP; pozostała część pochodzi z działalności niezwiązanej z kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej. 

Przychód podatnika: 10 mln zł 
Koszty uzyskania przychodów: 5 mln zł 
Dochód z IP: 2,5 mln zł 

Pozostały dochód: 2,5 mln zł 
 

Podatek (bez ulgi, według stawki 19%): 950.000 zł 
Podatek z uwzględnieniem stawki 5% od połowy dochodu: 600.000 zł 

 
Korzyść z ulgi: 350.000 zł 

Chcesz uzyskać jeszcze większe korzyści z ulgi na działalność badawczo-rozwojową oraz IP BOX? Sprawdź, w jaki sposób możesz połączyć obydwie te preferencje – zapoznaj się z naszym artykułem Czy ulgę B+R można łączyć z IP BOX?

Katarzyna Jankowiak