Wprowadzone do ustawy o CIT i ustawy o PIT nowelizacje przepisów w zakresie cen transferowych znaczącą zawężają grono podmiotów, które zobowiązane jest do posiadania lokalnej dokumentacji cen transferowych.
Obowiązki dokumentacyjne uzależnione są bowiem od wartości transakcji i przekroczenia ustalonych progów dokumentacyjnych. Podmioty niespełniające określonych w ustawie przesłanek, zwolnione są z konieczności posiadania lokalnej dokumentacji cen transferowych.
Niezależnie od wysokości wartości transakcji, ustawodawca wyłącza niektóre z podmiotów bądź transakcje z obowiązków w zakresie cen transferowych.
Zwolnienia z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych
Zwolnienia krajowe
Obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych, zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, które spełniają następujące łącznie warunki:
- nie korzystają ze zwolnienia podmiotowego z CIT;
- nie korzystają ze zwolnienia dotyczącego dochodów uzyskanych z działalności prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej i zwolnienia z dochodów, uzyskanych z działalności określonej w decyzji o wsparciu;
- nie poniosły straty podatkowej.
Safe harbour
Transakcje dotyczące pożyczki, kredytu lub emisji obligacji również mogą być zwolnione z obowiązku sporządzenia dokumentacji w przypadku, gdy zostaną spełnione następujące warunki:
- oprocentowanie pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy jest ustalane w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę określone przez Ministra Finansów;
- brak dodatkowych opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii;
- okres udzielenia finansowania nie dłuższy niż 5 lat;
- łączny poziom zobowiązań nie przekracza 20 mln PLN;
- pożyczkodawca nie jest podmiotem z tzw. raju podatkowego.
Usługi o niskiej wartości
W przypadku usług o niskiej wartości dodanej transakcje te mogą być zwolnione z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych jeżeli spełnione są następujące warunki:
- narzut na kosztach tych usług wynosi:
- nie więcej niż 5% kosztów – w przypadku nabycia usług;
- nie mniej niż 5% kosztów – w przypadku świadczenia usług;
- usługodawca nie jest podmiotem z tzw. raju podatkowego;
- usługobiorca posiada kalkulację obejmującą:
- rodzaj i wysokość kosztów uwzględnionych w kalkulacji;
- sposób zastosowania i uzasadnienia wyboru kluczy alokacji dla wszystkich;
- opis transakcji, w tym analizę funkcji, ryzyk i aktywów.
Ponadto zwolnienie z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych dotyczy usług, które zostały wymienione w załączniku nr 6 do Ustawy o CIT, mają charakter usług wspomagających działalność gospodarczą usługobiorcy, nie stanowią głównego przedmiotu działalności grupy podmiotów powiązanych wartość tych usług nie przekracza 2% wartości usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych oraz niepowiązanych. Usługi te nie mogą być także przedmiotem dalszej odsprzedaży.
Refaktury
Zwolnienie z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych dotyczy również transakcji tzw. czystych refaktur. Aby skorzystać z tego zwolnienia transakcja musi spełniać następujące warunki:
- nie powstaje wartość dodana i rozliczenie następuje bez uwzględnienia marży lub narzutu zysku;
- rozliczenie nie jest powiązane bezpośrednio z inną transakcją kontrolowaną;
- rozliczenie następuje niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego;
- podmiot powiązany nie jest podmiotem z tzw. raju podatkowego.
Inne zwolnienia z posiadania dokumentacji cen transferowych
Obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma również zastosowania m.in. do transakcji:
- zawieranych między spółkami tworzącymi podatkowa grupę kapitałową;
- w których powiązania wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami;
- objętych uprzednim porozumieniem cenowym lub porozumieniem inwestycyjnym;
- w których cena została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy – Prawo zamówień publicznych.
Zwolnienia z obowiązku sporządzania analizy cen transferowych
W niektórych przypadkach transakcje z poszczególnymi podmiotami mogą być zwolnione jedynie ze sporządzenia analizy porównawczej lub analizy zgodności. Poniżej zostały przedstawione sytuacje w których podmioty mogą skorzystać z powyższego zwolnienia.
Zwolnienia dla mikro i małych przedsiębiorców
Podmioty powiązane, które w roku podatkowym poprzedzającym zawarcie transakcji spełniały warunki do posiadania statusu mikroprzedsiębiorcy lub małego przedsiębiorcy, mogą sporządzić lokalna dokumentację cen transferowych bez analizy porównawczej lub analizy zgodności. Warto zaznaczyć, że warunki zwolnienia należy analizować na gruncie Ustawy – Prawo Przedsiębiorców.
Transakcje rajowe
W przypadku transakcji zawieranych z podmiotami niepowiązanymi mającymi siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, czyli z tzw. podmiotami rajowymi, również możliwe jest sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych bez analizy porównawczej lub analizy zgodności.
Więcej o obowiązku posiadania dokumentacji cen transferowych i progów, których przekroczenie powoduje powstanie tych obowiązków dowiesz się z artykułu Kto zobowiązany jest do posiadania dokumentacji cen transferowych?
Zapraszamy również do obejrzenia naszego filmu instruktażowego dotyczącego transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi:
Maria Ratajczyk
Dominika Oszajca