ABC dokumentacji cen transferowych

Zastanawiasz się czym są ceny transferowe i jakie obowiązki są z nimi związane? Co dokładnie wiąże się z koniecznością sporządzenia dokumentacji cen transferowych? Wszystkie wątpliwości wyjaśniamy w poniższym artykule.  

Podstawowe pojęcia w cenach transferowych 

Cena transferowa 

Obowiązki dokumentacyjne opierają się o pojęcie tzw. ceny transferowej. Zgodnie z ustawową definicją oznacza to rezultat finansowy warunków ustalonych lun narzucony w wyniku istniejących powiązań, w tym cenę, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy. 

W prostszych słowach można powiedzieć, że cena transferowa pojawia się wtedy, gdy transakcje dokonywane pomiędzy podmiotami powiązanymi wpływają na ich wyniki finansowe. Ceną transferową jest wpływ na ten wynik. 

Transakcja na gruncie dokumentacji cen transferowych 

Transakcją kontrolowaną są zaś identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym. Kryterium gospodarczego charakteru transakcji przesądza przykładowo o tym, że pożyczka stanowi transakcję kontrolowaną, a wypłata dywidendy już nie. 

Podmioty powiązane 

Definicja podmiotów powiązanych jest wskazana wprost w ustawach podatkowych, w ustawie o PIT oraz w ustawie o CIT. Ma swoje źródło w umowach międzynarodowych. Aby mówić o podmiotach powiązanych należy zbadać ich powiązania kapitałowe, majątkowe oraz osobowe (w tym powiązania rodzinne). 

Szczegółowo powyższy temat poruszamy w naszym artykule Podmioty powiązane – czyli jakie? 

Progi transakcyjne w dokumentacji cen transferowych 

Nie dla wszystkich transakcji kontrolowanych konieczne jest sporządzanie dokumentacji cen transferowych. O tym decyduje w pierwszej kolejności fakt przekroczenia progów transakcyjnych. Dokonujący transakcji mają obowiązek posiadania dokumentacji, gdy zostaną przekroczone następujące wartości: 

  1. 10 000 000 zł – w przypadku transakcji towarowej; 
  2. 10 000 000 zł – w przypadku transakcji finansowej; 
  3. 2 000 000 zł – w przypadku transakcji usługowej; 
  4. 2 000 000 zł – w przypadku innej transakcji niż określona w pkt 1-3. 

Powyższe progi ustalane są odrębnie dla każdego rodzaju transakcji oraz odrębnie dla strony kosztowej oraz przychodowej. Odrębny próg obowiązuje zatem przykładowo dla transakcji udzielenia pożyczki oraz transakcji udzielenia poręczenia. Odrębnej weryfikacji wymaga także transakcja zakupu towaru oraz transakcja sprzedaży tego samego towaru. 

Transakcje przekraczające progi mogą być ostatecznie zwolnione z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Przepisy przewidują szereg przypadków, gdy takie zwolnienie może znaleźć zastosowanie, przy czym najczęściej stosowanym jest to, przewidziane dla podmiotów krajowych, które nie odnotowały straty podatkowej. Więcej o tym zwolnieniu można znaleźć w artykule Strata podatkowa a zwolnienie ze sporządzania dokumentacji cen transferowych

Dokumentacji podlegają także transakcje z podmiotami powiązanymi lub niepowiązanymi, które posiadają siedzibę lub zarząd w raju podatkowym. Progi transakcyjne wynoszą wtedy: 

  1. 2 500 000 zł – w przypadku transakcji finansowej; 
  2. 500 000 zł – w przypadku transakcji innej niż transakcja finansowa.  

Progi związane z obowiązkami dotyczącymi cen transferowych szczegółowo omówiliśmy w artykule Kto ma obowiązek DCT?  

Metody kalkulacji cen transferowych 

W kontekście kalkulacji cen transferowych należy zacząć, że czymś innym jest sposób ustalenia (określenia) ceny transferowej, a czymś innym metoda weryfikacji rynkowego poziomu cen. Podmioty powiązane są zobowiązane ustalać ceny na poziomie rynkowym, przy czym mają pełną swobodę sposobu ustalenia tej ceny. Może być ona na przykład określona kwotowo, procentowo, czy według przyjętego wzoru kalkulacyjnego. Nie ma to znaczenia, pod warunkiem, że efekt, czyli rezultat finansowy transakcji będzie rynkowy. 

Metody kalkulacji cen transferowych wskazane w przepisach służą natomiast weryfikacji, czy ten warunek został spełniony. W związku z tym rekomendowane jest przygotowanie analizy porównawczej z kalkulacją ceny transferowej przed dokonaniem transakcji, aby określić rynkowy przedział wartości. Sporządzenie analizy określającej przykładowo przedział rynkowego narzutu zysku nie zobowiązuje jednak podmiotów do dokonywania rozliczeń w taki sposób. Możliwe pozostaje określenie w umowie wynagrodzenia kwotowego, o ile w ostatecznym rozrachunku zapewni ono właściwemu podmiotowi rynkowy poziom narzutu zysku. 

Każda z ustawowych metod jest względem siebie równa. Należy stosować tę metodę, która najlepiej odpowiada danej transakcji i okolicznościom rynkowym. Dopuszczono również do stosowania własne autorskie metody kalkulacji. Warunkiem jest jednak to, że dla danej transakcji zastosowanie metod ustawowych byłoby nieadekwatne. Najbardziej popularne metody wyceny zostały przez nas opisane w artykule Metody kalkulacji cen transferowych.

Informacja o cenach transferowych – TPR 

Podmioty, które przekroczyły progi transakcyjne mają obowiązek raportowania transakcji kontrolowanych w deklaracji TPR-P lub TPR-C. Obowiązkowi temu podlegają także podatnicy korzystający z niektórych zwolnień z obowiązku sporządzania dokumentacji, w tym korzystający ze zwolnienia dla podmiotów krajowych. Termin na złożenie deklaracji TPR jest do końca 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Dla większości będzie to zatem koniec listopada. 

Sankcje za nieprzedstawienie DCT 

Dokumentację cen transferowych należy przedstawić organom w terminie 7 dni, a począwszy od dokumentacji za 2023 r. w ciągu 14 dni od dnia doręczenia żądania. W powyższym zakresie istnieją jednak wyjątki z którymi możesz zapoznać się w opracowaniu Termin przedłożenia dokumentacji cen transferowych. 

W przypadku jej nieposiadania, nieprzedłożenia w terminie czy też przygotowania dokumentacji niespełniającej ustawowych wymagań mogą grozić dotkliwe sankcje, o których piszemy w artykule Dokumentacja cen transferowych – kary i sankcje. 

Masz wątpliwości czy w Twojej sytuacji masz obowiązki sporządzenia dokumentacji cen transferowych? Nie czekaj! Skontaktuj się ze specjalistami i zapoznaj się z naszą ofertą!  

Paweł Malewski