Przejęcie przewidzianych w przepisach prawa podatkowego majątkowych praw i obowiązków spadkodawcy nie następuje z dniem otwarcia spadku (moment śmierci spadkodawcy), lecz dopiero z dniem potwierdzenia nabycia tego spadku. Pomiędzy śmiercią przedsiębiorcy a przejęciem jego praw i obowiązków przez następców może minąć zatem dużo czasu.
Płynną kontynuację działalności gospodarczej do momentu ustalenia następców prawnych przedsiębiorcy i rozstrzygnięcia o dalszych losach przedsiębiorstwa umożliwia prowadzenie tzw. przedsiębiorstwa w spadku.
Kwestie formalne związane z ustanowieniem zarządcy sukcesyjnego i prowadzeniem przedsiębiorstwa w spadku wyjaśnione zostały w odpowiedzi na pytanie: Kto jest zarządca sukcesyjny i jaki jest zakres jego działania?
Zarządca sukcesyjny wykonuje prawa i obowiązki zmarłego przedsiębiorcy, które wynikają z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, a także te, które są związane z prowadzonym przedsiębiorstwem w spadku.
Przedsiębiorstwo w spadku – podobnie jak spółki osobowe (np. spółka jawna lub komandytowa) – jest jednostką organizacyjną niemająca osobowości prawnej. Istotną różnicą jest to, że przedsiębiorstwo w spadku jest podatnikiem nie tylko VAT, lecz także PIT. Oznacza to, że rozliczenia podatkowe, których dokonywał przedsiębiorca, są – co do zasady – kontynuowane od razu po jego śmierci przez przedsiębiorstwo w spadku.
Jeżeli w okresie prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, przedsiębiorstwo to osiągnie dochód do opodatkowania, można go obniżyć o stratę poniesioną i nieodliczoną przez zmarłego przedsiębiorcę.
Więcej informacji można znaleźć w artykule opisującym: zarząd sukcesyjny.
Przedsiębiorstwo w spadku zobowiązane jest także kontynuować w danym roku podatkowym przyjęte przez przedsiębiorcę zasady opodatkowania dochodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Jeżeli zmarły wybrał liniowy sposób opodatkowania dochodów, w roku podatkowym, w którym zmarł spadkodawca, przedsiębiorstwo w spadku obowiązane jest rozliczać uzyskany przez siebie dochód podatkiem liniowym.
W innych artykułach i wpisach poruszamy powiązane tematy takie jak: firma w spadku lub zarząd sukcesyjny ustawa.
Przedsiębiorstwo w spadku przestaje być podatnikiem z dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego.
Podstawa prawna: art. 1a, art. 7a, art. 9 ust. 3b, art. 9a ust. 4a, art. 24a ust. 1d ustawy o PIT.
Maria Ratajczyk
