Spis treści
Co do zasady, zarówno prawa, jak i obowiązki podatkowe zmarłego przechodzą na jego spadkobierców. Dotyczy to jednak wyłącznie praw i obowiązków o charakterze majątkowym.
Z kolei prawa niemajątkowe przysługujące spadkodawcy (np. prawo do złożenia odwołania) podlegają sukcesji wyłącznie w przypadku, gdy były związane z prowadzoną przez spadkodawcę działalnością gospodarczą, a spadkobierca dalej tę działalność będzie prowadził.
Odpowiedzialność za długi spadkowe
Do obowiązków majątkowych zaliczają się m.in. zobowiązania podatkowe.
Rzeczywista odpowiedzialność za zobowiązania spadkodawcy względem fiskusa uzależniona jest od formy, w jakiej spadek zostanie przyjęty przez spadkobiercę.
Jeżeli spadkobiercy przyjmą spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi, wówczas rozliczenia z urzędem skarbowym będą musieli dokonać ze środków własnych, bez żadnych ograniczeń. Z kolei jeżeli spadek zostanie przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza, wówczas spadkobiercy odpowiadają tylko za długi podatkowe do wysokości wartości czynnej spadku. Wartość czynna jest ustalana poprzez sporządzenie spisu inwentarza przez komornika na wniosek skierowany do sądu.
Osoba uprawniona do spadku może także odrzucić spadek.
Odpowiedzialność za długi podatkowe w małżeństwie
Od zasady przejścia zobowiązań podatkowych na spadkobierców istnieje wyjątek. Występuje on w przypadku, gdy zmarły rozliczał podatek dochodowy razem z małżonkiem. Łączne opodatkowanie dochodów małżonków powoduje, że za zapłatę podatku wynikającego ze wspólnego zeznania podatkowego odpowiada wyłącznie pozostały przy życiu małżonek. Śmierć jednego z małżonków przed zapłatą podatku skutkuje więc koniecznością uiszczenia całości przez drugiego z nich, z wyłączeniem innych spadkobierców.
Obowiązek rozliczenia zobowiązań podatkowych uzależniony jest od wydania przez organ podatkowy decyzji, w której określony zostaje zakres odpowiedzialności spadkobierców. Termin, w którym płatności powinny być przez nich uiszczone, wynosi 14 dni od dnia doręczenia przez organ wydanej decyzji. Jeżeli spadkobierców jest kilku, każdy z nich zobowiązany jest do zapłaty kwot w stosunku odpowiednim do wielkości posiadanego udziału spadkowego.
Jak uzyskać zaświadczenie o zobowiązaniach podatkowych
Przed podjęciem decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku warto uzyskać zaświadczenie o zobowiązaniach podatkowych spadkodawcy. Do jego wydania wystarczy złożenie wniosku w urzędzie skarbowym lub urzędzie miasta oraz uprawdopodobnienie, że jest się spadkobiercą, przykładowo przez przedstawienie odpisu aktu zgonu podatnika oraz własnego aktu urodzenia. Dzięki temu spadkobiercy mogą upewnić się, czy ewentualne przyjęcie spadku bez ograniczenia odpowiedzialności nie będzie skutkowało koniecznością dokonania rozliczeń z ich majątku osobistego, gdyby zobowiązania podatkowe były wyższe niż wartość odziedziczonych po zmarłym składników majątku.
Co ważne, w przypadku, gdy ustanowiony zostanie zarząd sukcesyjny, wówczas to przedsiębiorstwo w spadku wstępuje w majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy oraz odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe.
Sprawdź nasze inne artykuły i wpisy dotyczące nabycia przedsiębiorstwa w spadku oraz zarządcy sukcesyjnym CEIDG.
Z kolei odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe przedsiębiorstwa w spadku będzie obciążała spadkobierców przedsiębiorcy albo zapisobiercę windykacyjnego, jeżeli będzie on kontynuował prowadzenie przedsiębiorstwa.
Podstawa prawna: art. 97, art. 98, art. 100, art. 306f Ordynacji podatkowej; art. 1031 k.c.
Karolina Bojko
Powrót do PYTANIA I ODPOWIEDZI