Wszczęcie kontroli podatkowej powinno nastąpić poprzez doręczenie imiennego upoważnienia do jej przeprowadzenia oraz okazanie legitymacji służbowej.
Warto pamiętać, że wszczęcie kontroli podatkowej przebiega inaczej, niż wszczęcie kontroli celno-skarbowej. O wszczęciu kontroli celno-skarbowej przeczytasz w artykule Właściwość organów i wszczęcie kontroli celno-skarbowej.
Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli
Upoważnienie doręcza się kontrolowanemu lub jego pełnomocnikowi. Jeżeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej (np. spółka z o.o. lub spółka komandytowa), doręcza się je członkowi zarządu, wspólnikowi lub reprezentantowi. Natomiast w przypadku, gdy kontrolowanym jest zakład podmiotu zagranicznego, upoważnienie doręcza się osobie faktycznie kierującej, nadzorującej lub reprezentującej działalność prowadzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
| Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej powinno zawierać: 1) oznaczenie organu, datę i miejsce wystawienia; 2) wskazanie podstawy prawnej; 3) imię i nazwisko kontrolującego (kontrolujących); 4) numer legitymacji służbowej kontrolującego (kontrolujących); 5) oznaczenie kontrolowanego; 6) określenie zakresu kontroli; 7) datę rozpoczęcia i przewidywany termin zakończenia kontroli; 8) podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji; 9) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego wynikających z przepisów niniejszego działu. |
Upoważnienie, które nie spełnia powyższych wymagań, nie stanowi podstawy do przeprowadzenia kontroli. Warto pamiętać również, że zakres kontroli nie może wykraczać poza zakres wskazany w upoważnieniu.
Nieobecność kontrolowanego
Jeżeli do momentu wszczęcia kontroli nie ustanowiliśmy pełnomocnika ogólnego lub szczególnego, na tym etapie mamy obowiązek ustanowienia pełnomocnika na wypadek swojej nieobecności. Jest to szczególnego rodzaju pełnomocnictwo, które charakteryzuje się tym, że umocowana osoba może działać tylko wtedy, gdy kontrolowany nie jest obecny.
W przypadku gdy z uwagi na nieobecność kontrolowanego, jego reprezentanta lub pełnomocnika nie jest możliwe wszczęcie kontroli, organ wzywa wymienione osoby do stawienia się w urzędzie w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. W przypadku niestawienia się w terminie, kontrola ulega zawieszeniu.
Okres zawieszenia nie wlicza się do czasu trwania kontroli |
Kontrola „na legitymację”
Istnieje jeszcze inny, nadzwyczajny tryb wszczęcia kontroli podatkowej. Znajdzie on jednak zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia.
W tym szczególnym trybie organ może wszcząć kontrolę bez doręczenia upoważnienia do jej przeprowadzenia – wystarczy okazanie legitymacji służbowej. W takim wypadku najpóźniej w ciągu trzech dni od dnia wszczęcia kontroli będziemy musieli otrzymać upoważnienie do jej przeprowadzenia. Jeżeli organ nie dochowa tego obowiązku, dokumenty z przeprowadzonych czynności kontrolnych nie będą mogły stanowić dowodu w postępowaniu podatkowym.
Czeka Cię kontrola rozliczeń podatkowych? Zapoznaj się z naszym Przewodnikiem po kontroli, w którym znajdziesz więcej odpowiedzi na nurtujące Cię pytania.
Wojciech Czernik
Michał Markiewicz