Aleksander Gałek

Właściwość organów i wszczęcie kontroli celno-skarbowej

Kontrolę celno-skarbową prowadzą naczelnicy urzędów celno-skarbowych. W przeciwieństwie do kontroli podatkowej, wszczęcie kontroli celno-skarbowej następuje bez wcześniejszego zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli.

Właściwość organów przy kontroli celno-skarbowej

Organem, który prowadzi kontrolę celno-skarbową, jest naczelnik urzędu celno-skarbowego. Aktualnie w Polsce funkcjonuje szesnaście urzędów celno-skarbowych. Zasadniczo obszar działania urzędu celno-skarbowego pokrywa się z terytorium województwa, jednakże trzeba wiedzieć, że formalnie każdy z naczelników urzędów celno-skarbowych jest uprawniony do przeprowadzania kontroli na terytorium całego kraju. W konsekwencji ich zasięg terytorialny nie jest w żaden sposób ograniczony, co w praktyce oznacza możliwość wszczęcia kontroli celno-skarbowej przez naczelnika urzędu skarbowego z innego województwa.

Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej

Kontrola podatkowa musi być co do zasady poprzedzona zawiadomieniem o zamiarze wszczęcia kontroli. Więcej na ten temat dowiesz się artykule Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej.

Kontrola celno-skarbowa jest natomiast przeprowadzana bez wcześniejszego zawiadomienia. W zakresie przestrzegania przepisów prawa podatkowego wszczęcie kontroli celno-skarbowej zasadniczo następuje z urzędu, w dniu doręczenia kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Kontrolujący nie mają przy tym obowiązku okazania legitymacji służbowej – legitymację służbową okazuje się na żądanie kontrolowanego.

Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej powinno zawierać:
1) oznaczenie organu;
2) datę i miejsce wystawienia;
3) wskazanie kontrolujących przeprowadzających kontrolę celno-skarbową;
4) oznaczenie kontrolowanego;
5) wskazanie zakresu kontroli celno-skarbowej i przewidywany termin jej zakończenia;
6) podpis osoby udzielającej upoważnienia;
7) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego.

Jeżeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej (np. spółka z o.o. lub spółka komandytowa), upoważnienie doręcza się członkowi zarządu, wspólnikowi albo innej osobie upoważnionej do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw, albo osobie upoważnionej do odbioru korespondencji. O tym, kto uprawniony jest do reprezentacji spółki z o.o. przeczytasz na naszym portalu spolkazoo.net  w artykule Zarząd spółki z o.o. – jakie ma uprawnienia i obowiązki? Jeżeli natomiast kontrolowanym jest zakład podmiotu zagranicznego, upoważnienie doręcza się osobie faktycznie kierującej, nadzorującej lub reprezentującej działalność prowadzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 

Kontrola „na legitymację”

W razie nieobecności kontrolowanego, reprezentanta kontrolowanego lub osoby upoważnionej do odbioru korespondencji kontrola celno-skarbowa może być wszczęta po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi kontrolowanego lub w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, który nie jest pracownikiem izby administracji skarbowej albo funkcjonariuszem. Kontrola celno-skarbowa może zostać wszczęta na podstawie legitymacji służbowej również wtedy, gdy zaistnieje podejrzenie, że nie są przestrzegane przepisy oraz okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne przeprowadzenie kontroli celno-skarbowej. W obu przypadkach organ ma jednak obowiązek bez zbędnej zwłoki dostarczyć upoważnienie kontrolowanemu.

Korekta deklaracji po wszczęciu kontroli celno-skarbowej

W terminie 14 dni od dnia doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli możemy skorygować uprzednio złożone deklaracje w zakresie objętym kontrolą celno-skarbową. Jeśli naczelnik urzędu celno-skarbowego uwzględni złożoną korektę, doręczone zostanie nam stosowne zawiadomienie, które kończy kontrolę celno-skarbową. W przeciwnym razie kontrola trwa dalej, natomiast kolejną korektę będziemy mogli złożyć dopiero po otrzymaniu wyniku kontroli.

Czeka Cię kontrola rozliczeń podatkowych? Zapoznaj się z naszym Przewodnikiem po kontroli, w którym znajdziesz więcej odpowiedzi na nurtujące Cię pytania.

Wojciech Czernik
Michał Markiewicz