Kodeks karny skarbowy w odniesieniu do niewyzywania się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych (MDR) przewiduje karę grzywny, która w zależności od okoliczności może wynieść od kilkuset do nawet kilkudziesięciu milionów złotych. W przypadku braku złożenia takiej informacji istnieje jednak możliwość uwolnienia się od odpowiedzialności karnoskarbowej poprzez złożenie tzw. czynnego żalu.
Obowiązek przekazywania informacji o schematach podatkowych (MDR)
Z dniem 1 stycznia 2019 r. w życie weszły regulacje, które na określone podmioty nakładają obowiązek przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych (MDR). Do przekazywania informacji o schemacie podatkowym mogą być obowiązani:
- promotorzy – czyli podmioty, które opracowują, oferują, udostępniają lub wdrażają schemat podatkowy lub zarządzają jego wdrażaniem,
- korzystający – czyli podmioty, którym udostępniany jest lub u których wdrażany jest schemat podatkowy, lub które są przygotowywane do wdrożenia schematu podatkowego lub dokonały czynności służącej wdrożeniu schematu podatkowego,
- wspomagający – czyli podmioty, które przy zachowaniu staranności ogólnie wymaganej w dokonywanych czynnościach, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności, obszaru specjalizacji oraz przedmiotu wykonywanych czynności, podjęły się udzielić, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób, pomocy, wsparcia lub porad dotyczących opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia schematu podatkowego.
Naruszenie obowiązków nałożonych przez regulacje dotyczące MDR w zakresie przekazywania informacji o schematach podatkowych, w szczególności brak złożenia informacji lub złożenie jej po terminie, może wiązać się z odpowiedzialnością karnoskarbową podmiotu obowiązanego do jej przekazania. Kodeks karny skarbowy przewiduje w takiej sytuacji karę grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych, a w wypadku mniejszej wagi – karę grzywny za wykroczenie skarbowe. Oznacza to, że kara za niewywiązanie się z ww. obowiązków może wynieść od kilkuset do nawet kilkudziesięciu milionów złotych.
Czynny żal
W przypadku niezłożenia informacji w przedmiocie MDR lub niedopełnienia tego obowiązku w odpowiednim terminie istnieje możliwość zawiadomienia organu podatkowego o popełnieniu czynu zabronionego (tzw. czynny żal) i uwolnienie się od odpowiedzialności z tego tytułu. Szerzej na temat czynnego żalu piszemy w artykule Niezłożenie deklaracji podatkowej w terminie.
Czynny żal w przypadku schematów podatkowych (MDR)
W praktyce pojawiły się wątpliwości, który z organów podatkowych jest właściwy do złożenia czynnego żalu w zakresie MDR. Z kodeksu karnego skarbowego wynika bowiem, że organami postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe są m.in. naczelnik urzędu skarbowego oraz Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Ten drugi organ prowadzi postępowanie przygotowawcze w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe ujawnione w zakresie swojego działania, jeżeli nie przekaże ich innym organom.
Mając na uwadze fakt, że z ordynacji podatkowej wprost wynika, iż informacje o schematach podatkowych przekazywane są Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, mogłoby się wydawać, że właściwy do złożenia czynnego żalu w zakresie MDR jest właśnie ten organ. Zdaniem Ministerstwa Finansów takie podejście jest jednak nieprawidłowe. W świetle wyjaśnień ministerstwa czynny żal w takim wypadku składa się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podmiotu obowiązanego do przekazania informacji o schemacie podatkowym.
Końcowo należy podkreślić, że jeżeli wszystkie warunki dla skuteczności czynnego żalu zostaną spełnione, będzie on skuteczny niezależnie od tego, do jakiego organu podatkowego trafi. W przypadku gdy organ podatkowy uzna, że nie jest właściwy w zakresie czynu będącego przedmiotem czynnego żalu, ma on obowiązek przekazania złożonego zawiadomienia do odpowiedniego organu.
Nie dopełniłeś obowiązku podatkowego w terminie? Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci uchronić się przed negatywnymi konsekwencjami.
Michał Markiewicz