Michał Markiewicz

Czy można skorygować deklarację po wszczęciu kontroli lub postępowania podatkowego?

Zasady składania korekt deklaracji zostały uregulowane w ordynacji podatkowej. Zgodnie z tą ustawą osoby składające deklaracje zasadniczo mogą korygować uprzednio złożone deklaracje. Jednak istnieją pewne sytuacje, gdy dokonanie tej czynności nie jest możliwe.

Korekta deklaracji w trakcie kontroli lub postępowania podatkowego

Co do zasady podatnik, inkasent lub płatnik mają prawo do dokonania korekty uprzednio złożonej deklaracji. Jednak powyższe prawo ulega zawieszeniu w trakcie trwania kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego. W takim przypadku złożenie deklaracji będzie nieskuteczne, o czym powinniśmy zostać poinformowani przez fiskusa. Przy czym należy pamiętać, że powyższe zawieszenie dotyczy tylko złożenia korekty w zakresie objętym kontrolą lub postępowaniem.

Co ważne, możliwość złożenia skutecznej korekty deklaracji nie jest zawieszona  na początkowym etapie kontroli. W przypadku kontroli podatkowej kontrolowany może złożyć korektę deklaracji po otrzymaniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli, ale jeszcze przed wszczęciem kontroli. Natomiast w przypadku kontroli celno-skarbowej kontrolowany może skorygować deklarację w terminie 14 dni od dnia doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.

Więcej na temat procedur rozpoczynających kontrolę podatkową oraz kontrolę celno-skarbową piszemy w artykułach Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej oraz Właściwość organów i wszczęcie kontroli celno-skarbowej.

Korekta deklaracji po zakończeniu kontroli lub postępowania podatkowego

Kontrolowany ma również prawo do złożenia korekty deklaracji podatkowej po otrzymaniu protokołu kontroli (po zakończeniu kontroli podatkowej) lub wyniku kontroli (po zakończeniu kontroli celno-skarbowej). Zazwyczaj jest to rozwiązanie korzystne dla podatników (oczywiście jeżeli zgadzamy się z ustaleniami kontroli), gdyż daje możliwość uniknięcia pokontrolnego postępowania podatkowego. Jednakże należy mieć na uwadze, że nie zawsze złożenie korekty pozwala uniknąć negatywnych konsekwencji. Przykładowo w podatku VAT, mimo iż podatnik dokona korekty po zakończeniu kontroli, nadal będzie podlegał obowiązkowi uiszczenia dodatkowego zobowiązania podatkowego ustalonego przez organ podatkowy.

O terminach, w jakich możliwa jest korekta deklaracji po zakończeniu czynności kontrolnych, piszemy w artykułach Protokół kontroli podatkowej oraz Wynik kontroli celno-skarbowej.

W przypadku zakończenia postępowania podatkowego strona ma możliwość skorygowania deklaracji podatkowej jedynie w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.

Korekta deklaracji w trakcie kontroli w świetle orzecznictwa TSUE

W ostatnim czasie o możliwości złożenia korekt deklaracji VAT w czasie trwania postępowania podatkowego wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w wyroku z dnia 18 marca 2021 r. w sprawie C-48/20. W przywołanym wyroku TSUE stwierdził, że wynikające z dyrektywy VAT prawo do skorygowania wszystkich bezzasadnie wykazanych na fakturze podatków ma zastosowanie w szczególności w sytuacji, gdy podatnik działa w dobrej wierze i opiera się na utrwalonej praktyce organów podatkowych. Jeżeli w takiej sytuacji odbiorca faktur z nienależnie wykazanym VAT miałby prawo do zwrotu tego podatku, gdyby transakcje wykazane na tych fakturach zostały należycie rozliczone, to odmowa przyznania możliwości korekty faktur naruszałaby zasadę neutralności VAT.

Wobec powyższego TSUE uznał, że polskie przepisy, które w konsekwencji wszczęcia procedury kontroli podatkowej nie zezwalają podatnikowi działającemu w dobrej wierze na korektę faktur z nienależnie wykazanym VAT, mimo że odbiorca tych faktur miałby prawo do zwrotu tego podatku, gdyby transakcje wykazane na tych fakturach zostały należycie rozliczone, są sprzeczne z dyrektywą VAT.

Omawiany wyrok otwiera podatnikom możliwość dokonywania korekt deklaracji VAT w trakcie kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej w podobnych sytuacjach. Jednak należy podkreślić, że korekta może być skuteczna jedynie wówczas, gdy podatnik działał w dobrej wierze.

Czeka Cię kontrola rozliczeń podatkowych? Zapoznaj się z naszym Przewodnikiem po kontroli, w którym znajdziesz więcej odpowiedzi na nurtujące Cię pytania.

Przemysław Kubicki