Mimo że od 2019 roku Brad Pitt i Angelina Jolie nie są już małżeństwem, do dzisiaj trwa między nimi spór o udziały w spółce prowadzącej winnicę Chateau Miraval we Francji. Historia sławnej pary pokazuje, że brak uregulowania kluczowych zasad funkcjonowania spółki może przynieść negatywne konsekwencje w przypadku sporu między wspólnikami.
Brad Pitt i Angelina Jolie – wspólna spółka
Założona przez Brada Pitta i Angelinę Jolie spółka Quimicum w 2008 roku kupiła winiarnię Chateau Miraval we Francji. Pierwotnie Brad Pitt (za pośrednictwem spółki Mondo Bongo) posiadał 60% udziałów w spółce Quimicum, a Angelina Jolie (za pośrednictwem spółki Nouvel) posiadała 40% udziałów.
W 2014 roku, kiedy para zawarła małżeństwo na terenie swojej winnicy, Pitt podarował Jolie 10% udziałów w Quimicum, co doprowadziło do powstania równego układu sił w spółce. Nowożeńcy mieli podobno ustalić, że żadne z nich nie sprzeda swoich udziałów w winnicy bez zgody drugiego małżonka.
Sprzedaż udziałów bez zgody wspólnika
Miodowe lata sławnej pary nie trwały zbyt długo. Koniec małżeństwa nie był jednak różnoznaczny z zakończeniem konfliktu między ex-małżonkami, który to spór objął również ich wspólną winnicę. Angelina Jolie po rozwodzie sprzedała swoje udziały w spółce Nouvel rosyjskiemu oligarsze Yuriemu Sheflerowi bez wiedzy i zgody Pitta. Tym samym, Shefler stał się pośrednio wspólnikiem Pitta.
W lutym 2022 r. Pitt złożył przeciwko Jolie pozew z uwagi na to, że jego zdaniem dokonana przez Jolie sprzedaż udziałów była niezgodna z ustnym porozumieniem małżonków i miała na celu zaszkodzenie interesom aktora. Sąd na czas trwania postępowania zawiesił wykonywanie praw z 10% udziałów, które Pitt podarował Jolie.
Jak zabezpieczyć się przed podobnym sporem?
Zgodnie z polskim prawem, zbywanie udziałów nie podlega ograniczeniom, chyba że szczególne postanowienia w tym zakresie zostały zawarte w umowie spółki. O tym, w jaki sposób można ograniczyć zbywanie udziałów, piszemy w artykule Jak kontrolować zmiany w składzie wspólników w spółce z o.o. na portalu doradzamy.to.
W przedstawionej historii hollywoodzkiej pary aktorzy nie byli jednak bezpośrednio wspólnikami w spółce prowadzącej winnicę, lecz posiadali udziały za pośrednictwem swoich spółek. Aby w takiej sytuacji zabezpieczyć stałość składu wspólników nie wystarczy wprowadzenie zakazu sprzedawania udziałów w samej spółce. Konieczne jest zakazanie lub ograniczenie zmiany składu osobowego w spółce będącej właścicielem udziałów w danym podmiocie. Bazując na przykładzie Brada i Angeliny – zakaz zbywania powinien obejmować zarówno udziały w spółce Quimicum, jak i udziały w spółkach Nouvel oraz Mondo Bongo.
Tego rodzaju zabezpieczenie stałości składu osobowego w spółce warto przewidzieć w porozumieniu wspólników. Wykonanie zobowiązania w tym zakresie można zabezpieczyć karą umowną, którą wspólnik naruszający będzie musiał zapłacić drugiemu ze wspólników. Więcej na temat porozumień wspólników możesz przeczytać w naszym artykule Porozumienie wspólników – praktyczne kwestie dotyczące uregulowania zasad funkcjonowania spółki poza jej umową na portalu spolkazoo.net.
Adrian Pluto Prondzinski
Martyna Kunke