Umowy spółek najczęściej zawierają różne postanowienia, które uzależniają zbycie udziałów od zgody spółki, ewentualnie określają również procedurę udzielenia takiej zgody. Powstaje pytanie jakie konsekwencje powoduje sprzedaż udziałów w spółce z o.o. bez wymaganej zgody.
Kto może udzielić zgody na sprzedaż udziałów w spółce z o.o.? Czy ważna jest umowa spółki?
Co do zasady zgody na sprzedaż udziałów udziela zarząd spółki, o ile umowa spółki nie stanowi inaczej. Umowa spółki może zatem przewidywać inny sposób udzielania zgody na dokonanie tej czynności, w szczególności może przewidywać, że zgodę wydaje inny organ spółki np. zgromadzenie wspólników lub rada nadzorcza. Jeśli w treści umowy spółki brak jest ograniczeń dotyczących zbycia udziałów, transakcja sprzedaży udziałów nie wymaga zgody spółki.
Brak zgody – konsekwencje
Umowa sprzedaży udziałów zawarta bez wymaganej zgody stanowi czynność bezskuteczną, i to zarówno wobec spółki, której udziały są sprzedawane, jak i w stosunkach między nabywcą i zbywcą udziałów. Sprzedaż udziałów bez wymaganej zgody nie wywołuje zatem skutków do momentu jej uzyskania. Umowa taka może stać się skuteczna dopiero wtedy, gdy zostanie udzielone stosowne zezwolenie ze strony spółki. Udzielenie zgody na sprzedaż udziałów może zatem nastąpić zarówno przed sprzedażą, jak i po zawarciu umowy.
Ostatecznie – wystąpienie do sądu o wyrażenie zgody
W przypadku niepodjęcia przez zarząd uchwały w przedmiocie udzielenia zgody, albo w przypadku podjęcia uchwały o niewyrażeniu zgody na zbycie udziału, wspólnik, który zamierza dokonać takiej czynności może wystąpić do sądu rejestrowego, z wnioskiem o wyrażenie zgody na sprzedaż udziałów, o ile istnieją ku temu tzw. „ważne powody”.
Czym są „ważne powody”?
Pojęcie ważnych powodów nie zostało zdefiniowane przez ustawodawcę, każdorazowo należy więc rozważyć, czy w danej sytuacji istnieją uzasadnione, istotne argumenty, które przemawiałby za zbyciem udziałów.
Więcej na ten temat znajdziesz w artykule Sprzedaż udziałów w spółce z o.o. bez zgody drugiego wspólnika lub zarządu opublikowanym na portalu Doradzamy.to.
W przypadku uzyskania wymaganej zgody spółki, należy pamiętać, że umowa sprzedaży udziałów musi zostać sporządzona w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.
Więcej na temat procesu sprzedaży udziałów dowiesz się z naszych artykułów na portalu spolkazoo.net Sprzedaż udziałów spółki z o.o. – na co zwrócić uwagę? oraz Umowa sprzedaży udziałów spółki z o.o. – co warto w niej uregulować?
Warto również zwrócić uwagę na inne ograniczenia w transakcjach sprzedaży udziałów – są nimi np. prawo pierwszeństwa nabycia udziałów lub prawo pierwokupu, które mogą zostać zawarte w umowie spółki. Także sprzedaż udziałów w spółce będącej właścicielem nieruchomości rolnej podlega ustawowym restrykcjom.
Tomasz Rutkowski
Michał Walczak