Organ podatkowy w pewnych przypadkach ma możliwość zabezpieczenia wykonania zobowiązania podatkowego przed terminem płatności lub wydaniem decyzji wymiarowej. Musi jednak wykazać, że istnieje uzasadniona obawa niewykonania zobowiązania przez podatnika.
Przesłanki zabezpieczenia wykonania zobowiązania podatkowego
Zobowiązanie podatkowe przed terminem płatności może być zabezpieczone na majątku podatnika, jeżeli:
- zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane,
- podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub
- dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję.
Zasadniczym warunkiem zabezpieczenia jest istnienie „uzasadnionej obawy”. Dwie pozostałe przesłanki, czyli trwałe nieuiszczanie wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym oraz dokonywanie czynności polegających na zbywaniu majątku, mają natomiast jedynie przykładowy charakter. Oznacza to, że organ może wydać decyzję zabezpieczającą także w sytuacji, gdy istnieją inne okoliczności świadczące o istnieniu „uzasadnionej obawy”, w tym np. nierzetelne prowadzenie ksiąg czy zaniżanie dochodów będących przedmiotem opodatkowania.
Organ może wydać decyzję zabezpieczającą również w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej, przed wydaniem decyzji ustalającej lub określającej wysokość podatku. W takim wypadku organ ma obowiązek określić przybliżoną kwotę zobowiązania podatkowego lub wysokość należnych odsetek za zwłokę na dzień wydania decyzji. Określona w decyzji zabezpieczającej kwota podlegająca zabezpieczeniu nie jest jednak równoznaczna z rzeczywistą wysokością zobowiązania podatkowego, która zostanie określona dopiero w przyszłej decyzji wymiarowej.
Rygor natychmiastowej wykonalności decyzji zabezpieczającej
Zasadniczo decyzja wydana przez organ podatkowy pierwszej instancji jest decyzją nieostateczną i nie podlega wykonaniu. Organ może jednak nadać decyzji tzw. rygor natychmiastowej wykonalności. Więcej na ten temat dowiesz się w artykule Decyzja organu podatkowego.
Inaczej jest w przypadku decyzji zabezpieczającej, która jest objęta rygorem natychmiastowej wykonalności z mocy prawa. W praktyce oznacza to, że organ podatkowy nie musi wydawać postanowienia o nadaniu decyzji zabezpieczającej rygoru natychmiastowej wykonalności, lecz może natychmiast przystąpić do egzekucji określonej w decyzji kwoty podlegającej zabezpieczeniu. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy podatnik złoży wniosek o zabezpieczenie wykonania decyzji w tzw. trybie dobrowolnym.
Otrzymałeś decyzję zabezpieczającą i chciałbyś złożyć odwołanie? Skontaktuj się ze specjalistami Kancelarii PragmatIQ.
Michał Markiewicz