W uzasadnionych przypadkach organ może wezwać podatnika do złożenia wyjaśnień, zeznań, przedłożenia dokumentów lub dokonania innej czynności. Niestawienie się lub niewykonanie innych obowiązków wskazanych w wezwaniu może czasami skutkować nałożeniem kary porządkowej.
Wezwanie z urzędu skarbowego
Gdy jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy, organ podatkowy może wezwać stronę postępowania lub inne osoby do złożenia wyjaśnień, zeznań, przedłożenia dokumentów lub dokonania określonej czynności osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie (w zależności od tego, co wynika z treści wezwania).
W wezwaniu organ powinien wskazać: 1) nazwę i adres organu podatkowego; 2) imię i nazwisko osoby wzywanej; 3) w jakiej sprawie i w jakim charakterze oraz w jakim celu osoba ta zostaje wezwana; 4) czy osoba wezwana powinna stawić się osobiście lub przez pełnomocnika, czy też może złożyć wyjaśnienie lub zeznanie na piśmie lub w formie dokumentu elektronicznego; 5) czy dokumenty mogą być przedłożone w formie dokumentu elektronicznego lub na informatycznych nośnikach danych; 6) termin, do którego żądanie powinno być spełnione, albo dzień, godzinę i miejsce zgłoszenia się osoby wzywanej lub jej pełnomocnika; 7) skutki prawne niezastosowania się do wezwania. |
Warto pamiętać, że zasadniczo wezwany jest obowiązany do osobistego stawienia się tylko na obszarze województwa, w którym zamieszkuje lub przebywa. Ponadto jeżeli osoba wezwana nie może stawić się z powodu choroby, kalectwa lub innej ważnej przyczyny, organ podatkowy może przyjąć wyjaśnienie lub zeznanie albo dokonać czynności w miejscu pobytu tej osoby.
Kara porządkowa
Organ ma możliwość ukarania strony, pełnomocnika strony, świadka lub biegłego karą porządkową do wysokości 2800 zł, gdy mimo prawidłowego wezwania organu osoba ta:
- nie stawi się osobiście bez uzasadnionej przyczyny, mimo że była do tego zobowiązana;
- bezzasadnie odmówi lub nie dokona w terminie wyznaczonym w wezwaniu złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin, przedłożenia tłumaczenia dokumentacji obcojęzycznej lub udziału w innej czynności;
- bezzasadnie odmówi okazania lub nie przedstawi w wyznaczonym terminie dokumentów, których obowiązek posiadania wynika z przepisów prawa, ksiąg podatkowych, dowodów księgowych będących podstawą zapisów w tych księgach;
- bez zezwolenia tego organu opuści miejsce przeprowadzenia czynności przed jej zakończeniem.
Organ może również ukarać karą porządkową:
- osoby trzecie, które bezzasadnie odmawiają okazania przedmiotu oględzin;
- uczestników rozprawy, którzy poprzez swoje niewłaściwe zachowanie utrudniają jej przeprowadzenie;
- osoby, którym podatnik zlecił prowadzenie lub przechowanie ksiąg podatkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych księgach (biura rachunkowe), jeżeli osoby te bezzasadnie odmówią okazania lub nie przedstawią w wyznaczonym terminie ksiąg rachunkowych lub dokumentów będących podstawą zapisów w tych księgach.
Termin na zapłatę kary porządkowej wynosi 7 dni od dnia doręczenia postanowienia o jej nałożeniu. Jeżeli kwestionujemy zasadność nałożenia kary, możemy złożyć zażalenie na postanowienie w tej sprawie. Z kolei w przypadku, gdy niestawienie się lub niewykonanie innych obowiązków było niemożliwe z usprawiedliwionych przyczyn, możemy złożyć wniosek o uchylenie kary. Zarówno zażalenie, jak i wniosek, wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia o nałożeniu kary porządkowej.
Co ważne, organ może wymierzyć karę porządkową tylko w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym, kontrolą podatkową, celno-skarbową lub czynnościami sprawdzającymi i jedynie w wymienionych powyżej przypadkach. Ponadto kary porządkowej nie stosuje się, jeżeli dokonanie czynności uzależnione jest od wyrażenia zgody przez stronę lub innego uczestnika postępowania, a zgoda taka nie została wyrażona.
Warto również pamiętać, jakie konsekwencje wiążą się z niezłożeniem deklaracji podatkowej, o czym piszemy w artykule Niezłożenie deklaracji podatkowej w terminie.
Otrzymałeś wezwanie z urzędu skarbowego i nie wiesz jak się do niego ustosunkować? Skontaktuj się ze specjalistami Kancelarii PragmatIQ.
Michał Markiewicz